Porodowe uszkodzenie splotu ramiennego

U noworodków mechanizm uciskowy zachodzi w trakcie przyparcia bocznej powierzchni szyi dziecka do spojenia łonowego matki, uciskiem owiniętej wokół szyi pępowiny, nieprawidłowo nałożonych kleszczy lub wytaczania barków bardzo dużego noworodka.

Porażenie można podzielić na 3 typy:

• Typ górny, inaczej porażenie Erba – porażenie górnej części splotu ramiennego, występuje w około 60% przypadków, charakteryzuje się bezwładnie leżącą górną kończyną wzdłuż tułowia. Dziecko jest w stanie jedynie ruszać dłonią oraz zginać staw łokciowy.
• Typ dolny, inaczej porażenie Klumpkego – występuje w 5% przypadków, obejmuje jedynie mięśnie ręki i palców, z tego powodu jest trudniejsze do zdiagnozowania, dziecko pozbawione jest czynności chwytnej, ustawienie palców zależne jest od przewagi czynnych mięśni, przy tym typie uszkodzenia zwykle występuje tzw. Zespół Hornera.
• Porażenie całkowite – cała kończyna jest uszkodzona, brak jakichkolwiek ruchów, charakterystyczne zasinienie i zwiększona potliwość skóry, skrócenie i zmniejszenie ręki oraz dłoni, rokowania są złe.

Wyróżnić można trzy okresy następstw okołoporodowego uszkodzenia splotu ramiennego:

• wczesny – trwający do 3 miesiąca życia. Najobszerniejsze porażenia. Okres bezpośrednich następstw urazu oraz regeneracji nerwów
• cofania porażeń – trwający od 3 miesiąca do końca 1 lub 2 roku życia. W przypadku odpowiedniej terapii w tym okresie można uzyskać najbardziej intensywne cofanie się porażeń
• utrwalonych porażeń – od 2 roku życia. W tym wieku porażenia praktycznie już się nie cofają

Leczenie zależne jest od charakteru uszkodzenia. Polega ono na utworzeniu jak najlepszych warunków do regeneracji uszkodzonych nerwów oraz zapobieganiu przykurczowi przywiedzeniowemu.

Uszkodzoną kończynę należy trzymać uniesioną do góry, unieruchamia się ją w specjalnej szynie tekturowej lub gipsowej. Kilkakrotnie w ciągu dnia zdejmuje się szynę w celu wykonania ćwiczeń ruchów w pełnym zakresie. W celu poprawienia ukrwienia, przed ćwiczeniami stosuje się ciepłe okłady.